Download hele richtlijn

Reutelen

Werkgroep

Inge Ahout, voorzitter
Arno Colenbrander
Marinka de Groot
Leo van Vlimmeren
Govert Brinkhorst
Linda Corel
Cindy Joosen
Kim van Teunenbroek
De leden van de Kerngroep
 

Inleiding en definitie 

Reutelen (death rattle) is een zowel inspiratoire als expiratoire luidruchtige ademhaling die veroorzaakt wordt door de aanwezigheid van secreet in de hogere luchtwegen (hoofdbronchi, trachea en orofarynx) die met de ademhaling mee beweegt. Reutelen ontstaat en persisteert in de terminale fase doordat patiënten te zwak zijn om effectief te hoesten of te slikken. Reutelen treedt kort (17-57 uur) voor het overlijden op bij 23-92% van de (volwassen) patiënten (1).

Doordat patiënten op het moment van optreden al verzwakt en verminderd alert zijn, wordt over het algemeen aangenomen dat kinderen en volwassenen dit geluid waarschijnlijk niet als belastend ervaren. Voor naasten kan het echter zeer belastend zijn, zeker als zij er niet op voorbereid is. Hier ligt dus ook een belangrijke rol voor de zorgverleners. 

De werkgroep heeft zich gericht op de diagnostiek en behandeling van reutelen in de terminale fase. Ook in de palliatieve fase is reutelen/rochelen ook een veelvoorkomend symptoom. Algemene adviezen voor reutelen/rochelen in de palliatieve fase worden wel kort benoemd zie: Adviezen voor reutelen in de palliatieve fase.