Download hele richtlijn

Jeuk

Medicamenteuze behandeling

Er is systematisch gezocht in de literatuur naar het effect van alle soorten medicamenteuze behandelingen van jeuk bij kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase. Er is 1 RCT gevonden over het effect van naloxon op de incidentie van jeuk bij kinderen met postoperatieve opioïd geïnduceerde bijwerkingen (11). Er zijn geen gerandomiseerde studies gevonden over andere medicamenteuze behandelingen van jeuk bij kinderen in de palliatieve fase. De overwegingen en aanbevelingen voor lokale medicamenteuze behandeling van jeuk en systemische medicamenteuze behandeling van jeuk zijn geformuleerd op grond van ervaringen van experts en richtlijnen uit de volwassengeneeskunde (7).

Aanbevelingen

Belangrijk: Zie algemene aanbevelingen voor aanbevelingen die van belang zijn in elk palliatief traject en in elk stadium van de ziekte van het kind.

Doen 
(sterke aanbeveling)

 

  • Behandel een droge huid.
  • Wissel bij kinderen met jeuk door eczemateuze huidafwijkingen, crème met corticosteroïden af met een neutrale crème. Laat crème met corticosteroïden het liefst 30 min intrekken alvorens er vette zalf overheen te smeren.
  • Gebruik bij kinderen met jeuk door schimmelinfecties, lokale antimyocotica zoals miconazol crème (2dd) of terbinafine crème (1dd).
  • Gebruik bij kinderen met jeuk door bacteriële infecties:
    • antibacteriële middelen zoals chloorhexidine 0,5% in 70% alcohol met 1% glycerine 85% (chloorhexidine spiritus FNA).
    • desinfectantia zoals desinfecterende zepen of betadinescrub (opgelost en niet direct op de huid aanbrengen, zo nodig aangevuld met fusidenezuurzalf 2%).
    • hygiënische maatregelen (eigen handdoek).

Wat is de meest effectieve medicamenteuze behandeling van jeuk bij kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase? 

P Kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase.
I Medicamenteuze behandeling van jeuk.
C Geen behandeling/placebo.
O Effect op jeuk en kwaliteit van leven.

Er zijn geen gerandomiseerde studies gevonden over het effect van lokale medicamenteuze behandeling van jeuk op jeuk en kwaliteit van leven bij kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase.

In de richtlijn ‘Jeuk’ (2022) van IKNL, wordt voor lokale behandeling van jeuk het volgende geadviseerd: 

  • Houd de huid zacht door het frequent gebruik van een indifferente crème: 5-10% ureum of 20% vaseline in cetomacrogolcrème of lanettecrème, of koelzalf (unguentum leniens).
  • Pas verkoeling van de huid toe door daarnaast gebruik te maken van 1-2% levomenthol in lanettecrème of carbomeerwatergel of van de combinatie van 1% lidocaïne en 1% levomenthol in carbomeerwatergel.
  • Overweeg, afhankelijk van de oorzaak, lokale toediening van corticosteroïden alleen als er sprake is van primaire huidafwijkingen als oorzaak van de jeuk. 
  • Over het lokale gebruik van pramocaïne, polidocanol, mentholpoeder, natuurlijke producten (bijv. appelciderazijn, tea tree olie, kokosolie, citroensap, bessen, mint, tijm, aloë vera, bijenwas, glycerine, havermout, melk, honing), calcineurineremmers (bijv. tacrolimus of primacrolimus), calaminelotion, capsaicinecrème of crotamitoncrème kan geen aanbeveling worden gedaan vanwege gebrek aan onderzoek en ervaring bij patiënten in de palliatieve fase (7).

De werkgroep is van mening dat bij kinderen het gebruik van ureum moet worden afgeraden omdat kinderen ureum houdende producten als pijnlijk op de huid kunnen ervaren in tegenstelling tot volwassenen.

Aanbevelingen

Belangrijk: Zie algemene aanbevelingen voor aanbevelingen die van belang zijn in elk palliatief traject en in elk stadium van de ziekte van het kind.

Overweeg
(zwakke aanbeveling)

 

  • Overweeg medicamenteuze behandeling van jeuk afhankelijk van de oorzaak, conform het kinderformularium.
  • Overweeg bij jeuk door cholestase, plaatsing van een stent bij (gal) afvloedbelemmering, naloxon (mits het kind geen opioïden gebruikt), colestyramine of ondansetron (wees terughoudend in gebruik).
  • Overweeg bij jeuk door andere oorzaken of jeuk niet-reagerend op andere middelen een sederend antihistaminicum.

Doseringsadvies
Doseringen zijn te vinden in het kinderformularium (19).

Wat is de meest effectieve medicamenteuze behandeling van jeuk bij kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase? 

P Kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase.  
I Medicamenteuze behandeling van jeuk.
C Geen behandeling/placebo.
O Effect op jeuk en kwaliteit van leven.

Er is zeer laag kwaliteit van bewijs in 1 RCT dat behandeling met naloxon (via infuus), de incidentie van jeuk bij kinderen met postoperatieve opioïd geïnduceerde bijwerkingen verlaagt in vergelijking met placebo (11). Er zijn geen gerandomiseerde studies gevonden over het effect van andere systemische medicamenteuze behandeling van jeuk op jeuk en kwaliteit van leven bij kinderen tussen 0 en 18 jaar in de palliatieve fase.

In de richtlijn ‘jeuk’ (2022) van het IKNL, wordt voor systemische behandeling van jeuk suggesties voor volwassenen gegeven; wij noemen hier de opties die voor kinderen beschreven staan in het kinderformularium

  • overweeg bij jeuk door cholestase, naloxon (mits het kind geen opioïden gebruikt), colestyramine of ondansetron (wees terughoudend in gebruik).
  • overweeg bij jeuk door de ziekte van Hodgkin, prednison of cimetidine (wees terughoudend in gebruik).
  • overweeg bij jeuk bij solide tumoren, corticosteroïden (7).

De werkgroep is van mening dat ook op proef oude generatie sederende anti-histaminica overwogen kunnen worden gedurende minimaal 3-5 dagen zoals hydroxyzine, clemastine, dimetindeen.
De richtlijn jeuk (voor volwassenen) kan mogelijk voor sommige oudere kinderen nog aanvullende aanbevelingen en doseersuggesties.