Staatssecretaris Maeijer aanwezig bij Startbijeenkomst Transformatie palliatieve zorg: ‘Van plan naar praktijk’
Staatssecretaris Vicky Maeijer van Langdurige en Maatschappelijke zorg nam gisteren in Utrecht deel aan de Startbijeenkomst Transformatie palliatieve zorg. De bijeenkomst, met als thema ’Van plan naar praktijk‘, vormde het startschot voor een impactvolle verbetering van de zorg voor mensen met een ongeneeslijke ziekte in heel Nederland.
De Transformatie Palliatieve Zorg heeft als doel om palliatieve zorg een vanzelfsprekend onderdeel te maken van het reguliere zorgproces, en zo de kwaliteit van leven en sterven voor mensen met ongeneeslijke ziekten zoals bijvoorbeeld kanker, dementie, COPD, hartfalen en Parkinson te verbeteren.
Tijdige palliatieve zorg leidt tot betere zorg
Elk jaar overlijden 120.000 mensen aan een ongeneeslijke aandoening. Hoewel palliatieve zorg onderdeel zou moeten zijn van het reguliere zorgproces, krijgen veel patiënten nog geen of niet-optimale zorg, met grote fysieke, psychische, spirituele en sociale gevolgen. Zorgverleners ervaren ook knelpunten. Als de wensen van patiënten en hun naasten niet op tijd duidelijk zijn, ontstaan er onrustige zorgprocessen. Hierdoor vinden er onnodige ziekenhuis- of IC-opnames plaats, of bezoeken aan de spoedeisende hulp. Dat zorgt voor extra druk op deze afdelingen die het toch al zwaar hebben, en geeft ook enorme regeldruk bij huisartsen en wijkverpleging. Tijdige palliatieve zorg kan deze potentieel niet-passende zorg voorkomen.
Deze Transformatie vraagt nauwe samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen, wijkverpleging, hospices, welzijnsorganisaties, zorgverzekeraars en andere partijen. Het belangrijkste is dat zorgprofessionals en patiënten de start van de palliatieve fase tijdig herkennen, open gesprekken voeren over behandelwensen en -grenzen én ‘over de muren’ heen samenwerken. Bij complexere zorgvragen worden gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen geconsulteerd.
‘Bij palliatieve zorg is er geen vaste route’
Staatssecretaris Maeijer toonde zich verheugd over de vele regionale initiatieven die gezamenlijk de Transformatie Palliatieve Zorg in gang zetten. "Er is bij palliatieve zorg geen standaard protocol beschikbaar voor de zorgverleners, niet zoals bij een gebroken been. Als een patiënt met een gebroken been naar het ziekenhuis komt, weet iedere zorgverlener wat er moet worden gedaan. De patiënt wéét ook wat hij van de zorgverleners en van zijn behandeling kan verwachten. Bij palliatieve zorg is er geen vaste route. Dáár gaat het over persoonlijke behandelwensen en -grenzen. Daarom zijn de gesprekken over de palliatieve levensfase zo belangrijk. Deze moeten standaard onderdeel worden van het contact tussen zorgverleners en patiënten, ergens in de tijd na het slechtnieuwsgesprek. Het is fijn om te zien dat dit aspect – de proactieve zorgplanning – zo’n belangrijk onderdeel is van de Transformatie palliatieve zorg."
De Transformatie palliatieve zorg is onderdeel van een landelijke beweging, die in diverse regio’s, op maat, wordt ingezet. Vanuit het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II (NPPZ II) worden deze regio’s ondersteund met kennis, praktische handreikingen en hands-on ondersteuning. Het NPPZ II faciliteert ook de onderlinge uitwisseling van goede voorbeelden zodat regio’s zoveel mogelijk van elkaars ervaringen kunnen leren.
Van plan naar praktijk
Waar de afgelopen periode intensief aan transformatieplannen is gewerkt, zijn sommige regio’s nu gestart met de uitvoering en staan andere op het punt te beginnen. De Startbijeenkomst op 28 mei markeerde dan ook een belangrijke nieuwe fase in de Transformatie: de regio’s gaan van ‘plannen maken’ naar ‘realiseren in de praktijk’.
Doel van de bijeenkomst was om ervaringen te delen, onderlinge verbindingen te versterken en samen de volgende stappen te definiëren. Tijdens de bijeenkomst onderstreepte staatssecretaris Maeijer het belang van die samenwerking, zowel binnen regio’s als tussen de regio’s. “Uw commitment is groot. Daarvoor even grote dank.”
De regio’s werken de komende weken de tijdens de sessie geformuleerde acties verder uit. Het programmateam IZA Transformatie palliatieve zorg en het NPPZ II blijven hen begeleiden en faciliteren. Samen zetten we daarmee een belangrijke stap naar een toekomst waarin goede palliatieve zorg voor iedereen vanzelfsprekend is.