Voorschrijven van pijnmedicatie door de huisarts (factsheet)

Derde factsheet in een serie van (vooralsnog) drie met feiten en cijfers over aanbod en kwaliteit van palliatieve zorg. Dit factsheet gaat over het voorschrijven van pijnmedicatie en co-analgetica in de laatste drie levensmaanden. Er worden tevens gegevens gepresenteerd over het voorschrijven van medicatie die uit klinisch oogpunt geen of twijfelachtige waarde heeft aan het levenseinde. Hiertoe zijn gegevens gebruikt over mensen die in 2017 overleden aan aandoeningen waarvan bekend is dat deze een chronisch en progressief verloop hebben en veelal gepaard gaan met een behoefte aan palliatieve zorg. 

Belangrijke cijfers uit dit factsheet:

• In 2017 overleden bijna 110.000 mensen aan een aandoening die vaak gepaard gaat met een behoefte aan palliatieve zorg; dit betreft 73% van alle overledenen in 2017.
• Van 7.084 personen afkomstig uit deze doelgroep van palliatieve zorg zijn de medicatievoorschriften van hun huisarts geanalyseerd.
• In de laatste drie levensmaanden:
  • Kreeg 61% van de 7.084 personen pijnmedicatie voorgeschreven door hun huisarts, meestal sterkwerkende opioïden.
  • Kreeg 14% co-analgetica voorgeschreven. Meestal ging het om amitriptyline of pregabaline.
  • Kreeg 45% een herhaalrecept voor medicatie die aan het levenseinde geen of twijfelachtige klinische waarde heeft, zoals cholesterolverlagers of vitamine D.
  • Kreeg 15% een eerste voorschrift voor medicatie die aan het levenseinde geen of twijfelachtige waarde heeft, zoals ijzerpreparaten of vitamine B12.

Download

Factsheet palliatieve zorg in Nederland: Feiten en cijfers: Voorschrijven van pijnmedicatie door de huisarts

De serie Palliatieve zorg in Nederland: feiten en cijfers bestaat uit de volgende factsheets:

1. Kenmerken van de populatie en gebruik van ziekenhuis- en huisartsenzorg
2. Acute zorg in het ziekenhuis en van de huisartsenpost
3. Voorschrijven van medicatie door de huisarts (zie download hierboven)
4. IC-opnamen en ‘niet-passende’ (be)handelingen in het ziekenhuis

Meer hierover

• Nut deel medicatie in laatste levensmaanden twijfelachtig, Medisch Contact, 11 september 2020
• Josefien Jeninga, zorgvernieuwer en netwerkcoördinator Palliatieve Zorg in de regio Utrecht, geeft op de website van Guus Schrijvers achtergrondinformatie over het factsheet, deelt de belangrijkste cijfers en aanbevelingen, wijst nadrukkelijk op de verschillende dimensies die bij palliatieve zorg een rol spelen en projecteert één en ander op de centrale rol van de huisarts. Guus Schrijvers, begin oktober 2020