Stomatis

Samenvatting

Stomatitis omvat ontstekingen en/of infecties van de mondslijmvliezen en lippen, gingivitis, parodontitis en dentale infecties. Als stomatitis het gevolg is van chemotherapie of radiotherapie spreekt men ook wel van orale mucositis.

Stomatitis aphtosa is het optreden van multipele aften: uitgeponste, vaak zeer pijnlijke slijmvlieslaesies (doorsnede 1-15 mm) in de mond met wit-grijs centrum omgeven door een rode wal.

Gevolgen

• pijn, problemen met eten, kauwen en slikken
• smaakstoornissen en slechte adem
• afname van voedselinname met als gevolg gewichtsafname en uitdroging
• lokale infecties of sepsis

Oorzaken

Algemene factoren

• droge mond, slechte mondverzorging
• factoren die trauma veroorzaken (slecht passend gebit, scherpe randen etc.)
• slechte algemeen lichamelijke conditie c.q. voedingstoestand

Ziekten

• infecties van de mondslijmvliezen of het tandvlees, cariës
• syndroom van Sjögren

Stomatitis aphtosa

• stress, trauma, menstruatie
• vitamine B12- of foliumzuurdeficiëntie

Gevolg van behandeling

• orale mucositis ten gevolge van chemotherapie, ‘targeted therapy' en radiotherapie (in het mondgebied)

Diagnostiek

• anamnese en mondinspectie (zie Diagnostiek)

Beleid

Behandeling van de oorzaak

• aanpassing van dosering of toedieningsschema van chemotherapie,‘targeted therapy' of radiotherapie behandeling van infecties van de mondholte (zie Infecties van de mond)

Niet-medicamenteus

• mondverzorging  (zie Mondverzorging)
• ter preventie en behandeling van orale mucositis:
  • low level laser therapie
  • Caphosol® (oververzadigde calciumfosfaatoplossing)

Medicamenteus

• medicamenteuze pijnbestrijding (zie Mondpijn)
• bij stomatitis aphtosa:
  • lokale corticosteroïden
  • tetracycline mondspoelingen
  • zilvernitraat (applicatie pijnlijk)
  • aanstippen met xylocaïne

Evaluatie

• door arts of verpleegkundige, evt. mondhygiënist of tandarts
• aan de hand van klachten
• dagelijkse mondinspectie