Morele dilemma’s in palliatieve zorg: CURA helpt!

In deze studie zijn de haalbaarheid van CURA en de ervaringen ermee onderzocht. CURA is een hulpmiddel dat verzorgenden en verpleegkundigen ondersteunt bij de omgang met morele dilemma’s in palliatieve zorg. Doel is om morele competenties en morele veerkracht te versterken. CURA bestaat uit vier processtappen:

1. Concentreren
2. Uitstellen
3. Reflecteren
4. Actie ondernemen

Methode 

De respondenten bestonden uit twee groepen. Allereerst verpleegkundigen en verzorgenden (n=97) die een gespecialiseerde opleiding volgden, ten tweede collega’s van deze verpleegkundigen en verzorgenden (n=124). 

Er werden twee vragenlijsten afgenomen. De haalbaarheidsvragenlijst werd aan alle respondenten gegeven, de vragenlijst over de eerste ervaringen met CURA alleen aan de cursisten.  

Resultaten 

De respondenten waren overwegend positief over de haalbaarheid van CURA in de praktijk. De stappen van CURA zijn duidelijk beschreven (84% van de cursisten eens of zeer mee eens, 94% van de collega's) en gemakkelijk toe te passen (78-87%). Eerste ervaringen laten zien dat CURA helpt om te reflecteren op morele uitdagingen (71% (helemaal) mee eens), perspectieven van andere belanghebbenden inzichtelijk te krijgen (67%), zich bewust te zijn van morele uitdagingen (63%) en om te gaan met morele stress (54%). 

Conclusie 

Het onderzoek laat zien dat het instrument zelf als haalbaar en laagdrempelig wordt ervaren. CURA helpt in het omgaan met moreel moeilijke situaties in de praktijk. Een volgende stap is om CURA verder implementeren in verschillende organisaties. Daarbij moet rekening worden gehouden met organisatorische randvoorwaarden, zoals betrokkenheid van alle niveaus in de organisatie, een veilige werkomgeving en beschikbaarheid van tijd om CURA te gebruiken. 

Zelf aan de slag?  

Bekijk de website van de V&VN over CURA.

Commentaar 

CURA is een waardevol instrument om verzorgenden en verpleegkundigen in evenwicht te houden bij het geven van zorg die veel van hen vraagt. Uitdagingen liggen op organisatorisch vlak, waarin tijd en ruimte geschapen dienen te worden voor ethische relflectie. Dit is in lijn met de onlangs gepubliceerde kennissynthese Evenwichtige zorgverlener in de palliatieve zorg die pleit voor een systeemaanpak, waarin niet alleen het individu, maar ook team, organisatie en maatschappij een verantwoordelijkheid hebben en moeten nemen. 

Naar de publicatie 

Van Schaik, M.V., et al (2021) CURA - An Ethics Support Instrument for Nurses in Palliative Care. Feasibility and First Perceived Outcome. HEC Forum.   

Deze bijdrage is onderdeel van e-pal - editie mei 2022. Lees hier meer wetenschappelijk onderzoek samengevat.