Effect van palliatieve zorg voor patiënten met COPD
- Datum publicatie 1 april 2023
- Auteur Broese et al.
- Organisatie Palliat Med.
- Soort publicatie wetenschappelijke publicatie
- Gebruiker Basisarts, Helpende, Huisarts, Kaderarts, Maatschappelijk werker, Mantelzorger, Medisch specialist, Verpleegkundig specialist, Verpleegkundige, Verzorgende
- Doelgroep Naasten, Ouderen, Volwassenen
- Setting Verpleeghuis, Ziekenhuis
Er is bij patiënten met kanker toenemend bewijs dat palliatieve zorg een positieve invloed heeft op kwaliteit van leven, symptomen en acute zorggebruik. Echter, palliatieve zorg wordt bij patiënten met COPD vaak niet ingezet om verschillende redenen, waaronder het onvoorspelbare verloop van de ziekte, de beperkte kennis van patiënten en familie over wat COPD en palliatieve zorg inhoudt en het gebrek aan communicatievaardigheden of tijdgebrek bij zorgverleners. Daarom werd onderzocht wat de effectiviteit is van palliatieve zorg voor patiënten met COPD en hun naasten.
Methodiek
Acht ziekenhuisregio’s werden gerandomiseerd in een interventiegroep en controlegroep. Zorgverleners van de interventiegroep werden getraind in o.a. identificatie van palliatieve patiënten met COPD met behulp van de ProPal-COPD tool, communicatievaardigheden voor proactieve zorgplanning en dyspneumanagement. Patiënten die werden opgenomen met een longaanval en een positieve ProPal-COPD score werden geïncludeerd. Bij de inclusie en drie en zes maanden daarna werden vragenlijsten afgenomen over o.a. kwaliteit van leven; na twaalf maanden werd het medisch dossier bekeken.
Resultaten
Van de 222 patiënten die werden geïncludeerd reageerden 106 patiënten op de vragenlijst na 6 maanden. Met 37% van de interventiepatiënten Er werd geen verschil in kwaliteit van leven gevonden, de primaire uitkomstmaat. Wel waren er statistisch significant minder opnames op de intensive care in de interventiegroep.
Conclusies
Er werd geen bewijs gevonden dat palliatieve zorg de kwaliteit van leven verbetert bij patiënten met COPD. Het kan echter mogelijk acuut zorggebruik verminderen. De gevolgen van de COVID-19 pandemie leidden tot een suboptimale implementatie en onvoldoende power, en heeft de resultaten beïnvloed.
Belangrijkste aanbevelingen
Kwaliteit van leven is een breed concept en het kan moeilijk zijn om deze te verbeteren bij patiënten met een vergevorderde ziekte. Echter, palliatieve zorg blijkt mogelijk acuut zorggebruik verminderen, waardoor het een veelbelovende interventie is. In interviews tijdens de procesevaluatie gaven zorgverleners aan dat ze de nieuwe werkwijze zeer waardeerden, omdat het de relatie met de patiënt verbeterde en ze meer konden betekenen voor hun patiënten. Patiënten en mantelzorgers waren ook positief omdat de gesprekken hen rust en duidelijkheid gaven.
Referentie
Broese J, van der Kleij RM, Verschuur EM, Kerstjens HA, Bronkhorst EM, Engels Y, Chavannes NH. The effect of an integrated palliative care intervention on quality of life and acute healthcare use in patients with COPD: Results of the COMPASSION cluster randomized controlled trial. Palliat Med. 2023 Jun;37(6):844-855.
Meer informatie
Heb je recent wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd gerelateerd aan palliatieve zorg, en zou je hiervan een Nederlandse samenvatting willen plaatsen op Palliaweb? Neem dan contact op via onderstaande button. Je ontvangt een formulier waarmee je een samenvatting kunt indienen.