Auriculaire acupressuur lijkt te helpen tegen vermoeidheid

80% van de patiënten met longkanker die chemotherapie krijgen lijdt aan vermoeidheid, vaak in samenhang met slaapstoornissen en angst. Farmacologische interventies werken in het algemeen niet goed. Daarom worden alternatieve behandelingen ingezet, bijvoorbeeld acupunctuur. Volgens de traditionele Chinese geneeskunde verbinden meridianen de verschillende onderdelen van het lichaam met elkaar en met de oren. Auriculaire acupressuur (AA) is een onderdeel van acupunctuur. AA kan de meridianen stimuleren door druk uit te oefenen op een acupunt. AA is goedkoop en gemakkelijk te leren en toe te passen. AA wordt reeds met succes gebruikt bij de behandeling van chronische pijn en van misselijkheid en overgeven door chemotherapie.

Dit onderzoek

De Chinese onderzoekers gingen na wat het effect is van auriculaire acupressuur op vermoeidheid, slaapstoornissen en angst tijdens het gebruik van chemotherapie voor longkanker.

Methode

Deze RCT werd uitgevoerd van december 2016 tot augustus 2017 op de longafdeling van een opleidingsziekenhuis in Suzhou. Geïncludeerd werden 100 patiënten met longkanker van 18 tot 75 jaar oud, die chemotherapie kregen en een vermoeidheidsscore van vier of meer hadden. Zij werden willekeurig in drie groepen verdeeld. Patiënten en mantelzorgers leerden hoe ze zelf acupressuur konden toepassen. In groep A en B werd AA toegepast waarbij volgens een protocol druk werd uitgeoefend op vijf klassieke acupunctuurpunten, vijf keer per dag, gedurende drie chemo-behandelcycli. De patiënten zetten zelf thuis de behandeling voort na ontslag. Therapietrouw werd bevorderd door telefonische controles en huisbezoeken. De follow-up duurde negen weken. Vermoeidheid, slaapkwaliteit en angst werden gemeten met gevalideerde meetschalen. In groep A gebruikte men vaccaria-zaadjes voor de acupressuur, in groep B magnetische kralen. In groep C kregen de patiënten gebruikelijke zorg. 

Resultaten en discussie

Van de 100 deelnemende patiënten vielen er vijftien uit tijdens het onderzoek, zes in groep A, vijf in groep B en vier in groep C. Bij aanvang waren er geen verschillen tussen de drie groepen  ten aanzien van vermoeidheid, slaapkwaliteit en angst, noch  van de symptomen die vermoeidheid kunnen beïnvloeden. De vermoeidheidscores na de interventie verschilden significant: in groep A was de vermoeidheid minder dan die in groep B en die was minder dan in groep C. De vermoeidheid in groep C was voor en na de interventie gelijk. De onderzoekers onderscheidden fysieke, affectieve en cognitieve vermoeidheid. Ten opzichte van gebruikelijke zorg verbeterden de eerste twee wel met AA; de laatste niet,. De slaapkwaliteit was alleen in groep A verbeterd. Angstscores bleven na de interventie in alle drie de groepen gelijk. Bijwerkingen waren er niet. De patiënten gaven geen medewerking aan een trial waarin placebo-acupressuur gebruikt werd. De onderzoekers betreuren dat ze daardoor “gebruikelijke zorg” in de controlegroep moesten gebruiken in plaats van placebo.

Conclusie

Deze studie toont dat AA fysieke en affectieve vermoeidheid bij chemotherapie bij patiënten met longkanker statistisch significant reduceert en dat het effect het grootst is als vaccaria-zaadjes gebruikt worden. Enige angstreductie treedt op bij gebruik van magnetische kralen. De slaapkwaliteit wordt niet door AA beïnvloed. 

Commentaar

Ik ben verheugd te zien dat alternatieve therapieën ook volgens wetenschappelijke methodes zoals RCT’s onderzocht worden. Jammer dat het de onderzoekers niet gelukt is de controlegroep aan een placebobehandeling te onderwerpen.

Naar de publicatie

Lu L. et al (2021) Auricular acupressure for cancer-related fatigue during lung cancer chemotherapy: a randomised trial. (niet openbaar) BMJ SP Care (11); 32-39.

Deze bijdrage is onderdeel van E-Pal - editie mei 2021. U vindt alle bijdragen van E-Pal hier.