Terugblik - Symposium Werken in de palliatieve zorg, wat vraagt het van jou?
Op de Internationale Dag van de Palliatieve zorg (IDPZ) wordt wereldwijd aandacht besteed aan de Palliatieve zorg en de Hospicezorg. Traditiegetrouw organiseert het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & omstreken een symposium rondom deze dag. Op dinsdag 15 oktober 2024 vond onze bijeenkomst in het kader van de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg 2024 plaats. Ook dit jaar werd de bijeenkomst georganiseerd in samenwerking met de Stedelijke Keten Dementie Rotterdam in het kader van het programma Samen voor Kwetsbare Ouderen 010.
Werken in de palliatieve zorg, wat vraagt het van jou?’
Reflectie en verdieping door middel van een theatervoorstelling
Ruud Jonkman, voorzitter van het NPZR&o opende deze middag met een woord van welkom aan alle aanwezigen. Dit jaar hebben we maar liefst 185 aanmeldingen gehad, een teken dat het onderwerp palliatieve zorg een brede belangstelling kent. De deelnemers kwamen uit de diverse settings waarin palliatieve zorg voorkomt. We verwelkomden onder andere casemanagers, geestelijk verzorgers, coördinatoren, (gespecialiseerd) verpleegkundigen, verzorgenden, leerlingen, managers en teamleiders, maatschappelijk werkers, praktijkondersteuners bij huisartsen en vrijwilligers.
Uit de evaluatie bleek dat de deelnemers zeer onder de indruk waren van de voorstelling. Gemiddeld hebben de deelnemers deze middag beoordeeld met het mooie rapportcijfer 8,4.
Het thema van deze middag was: Werken in de palliatieve zorg, wat vraagt het van jou? In het kwaliteitskader palliatieve zorg, wat de basis legt voor wat wij onder goede palliatieve zorg verstaan, wordt gesproken over ‘De veerkrachtige professional’. Het kwaliteitskader beschrijft de kernwaarden zoals aandacht voor lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel welzijn van de patiënt. Palliatieve zorg gaat niet alleen over het verlichten van lichamelijk lijden, maar vooral ook over het bieden van emotionele en spirituele ondersteuning. We begeleiden mensen in misschien wel de meest kwetsbare en ingrijpende fase van hun leven. En dat vraagt enorm veel van ons. Goede palliatieve zorg vraagt namelijk niet alleen om professionaliteit en deskundigheid, maar ook om aandacht voor de persoon die die zorg biedt: de zorgverlener zelf.
"Vandaag neem ik mee: net als Ada de binnenwereld naar buiten luisteren".
Een evenwichtige zorgverlener is iemand die met zorg en compassie werkt, maar ook in staat is om zijn of haar eigen grenzen te bewaken en in balans te blijven. Nicoline van de Beek van het Theater van de laatste dagen heeft dit indrukwekkend uitgebeeld in deze solovoorstelling. Hierin speelt zij Ada Vogelezang, een in eerste instantie onzekere verzorgende met een groot hart. Met de wijze hulp van meneer Van Haaren zien we Ada veranderen naar een zeer liefdevolle, betrokken vrouw die uiteindelijk haar huis vol bedden met palliatieve patiënten heeft en geboren lijkt te zijn voor de palliatieve zorg.
De theatervoorstelling is een pleidooi voor integere aandacht voor de palliatieve patiënten en hun naasten. De hoofdpersoon Ada zet het vak vol waardigheid neer. Ze leert de rouw zien van de familie, ze voert zingevingsgesprekken met de stervenden, ze ontwaart eigen verdriet achter opgeroepen tranen.
"Vandaag neem ik mee: vergeet nooit te luisteren en vragen te stellen".
Werken in de palliatieve zorg, wat doet het met jou?
Na afloop van de theatervoorstelling leidde Nicoline van de Beek de nabespreking. In groepjes gingen de deelnemers met elkaar in gesprek over de volgende vragen:
- Wat vindt jij belangrijk als je in de laatste fase zorg nodig hebt?
- Wat raakte je in de voorstelling en weet je waarom?
- In het stuk gaf Meneer van Haaren gaf Ada wijze hulp: wie is dat voor jou? Wie is jouw meneer van Haaren, wie houdt jou een spiegel voor, geeft je inspiratie, kortom wie is voor jou degene die zorgt dat je op de rit blijft?
- Aan alle verschillende beroepen die hier aanwezig waren de vraag: wat is jouw droomdienst. Hoe ziet die eruit?
Er werd die middag veel gesproken over draagkracht, draaglast en reflectie. Het werken in de palliatieve zorg vraagt niet alleen om technische vaardigheden, ook om emotionele veerkracht. Van belang is de kracht van samenwerking. Hoe we elkaar kunnen steunen als het moeilijk is. En hoe belangrijk het is om die balans te vinden, zowel in het zorgen voor anderen als in het zorgen voor onszelf.
"Vandaag neem ik mee: het zien van de mens achter de mens".