Leven in de palliatieve fase
Proactieve zorgplanning
Het proces van vooruit denken, plannen en organiseren leidt tot meer tevredenheid én meer doelmatigheid. Want het heeft een positief effect op het welbevinden, de kwaliteit van zorg en op het gezondheidssysteem. Ook draagt dit proces bij aan het versterken van de autonomie van de patiënt bij gezamenlijke besluitvorming. Proactieve zorgplanning is veel meer dan een doordachte wilsverklaring en het benoemen van een wettelijke vertegenwoordiger.
Kwaliteitskader
Proactieve zorgplanning wordt tijdig en op passende wijze aan de orde gesteld. Dit gebeurt bij voorkeur door de hoofdbehandelaar, centrale zorgprofessional of door de patiënt en naasten. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in een individueel zorgplan. Proactieve zorgplanning wordt herhaald als de situatie van de patiënt daar aanleiding toe geeft.
Wie?
De hoofdbehandelaar en centrale zorgprofessional bespreken met de patiënt wie het eerste aanspreekpunt is en hoe de afstemming geregeld wordt.
Hoe?
Degene die signaleert bespreekt dit met de behandelend arts of betrokken verpleegkundige. Deze bekijkt wat het juiste moment is voor een gesprek. Komt er (nog) geen gesprek, dan blijft de behandelend arts monitoren.
Coördinatie en continuïteit van zorg
Naast alles wat het ziek zijn al met zich meebrengt, staat een patiënt met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid samen met de naasten voor de opgave om regie te houden over het eigen leven. Door ons bestaande complexe en gefragmenteerde zorgsysteem is dit best een uitdaging. Want dit systeem vraagt vaak om afstemming tussen meerdere zorgprofessionals, diverse zorgsettingen en vele diagnostische en behandelinterventies. Daarom vergt goede kwaliteit van palliatieve zorg coördinatie, continuïteit van zorg en het met kennis van zaken vooruit plannen en organiseren.
Kwaliteitskader
Rondom patiënt en naasten wordt een persoonlijk en dynamisch team van zorgprofessionals gevormd. Dit team werkt op basis van het individueel zorgplan, met de centrale zorgprofessional als verbindende schakel. Het team is altijd beschikbaar en alle mogelijke expertise en voorzieningen worden ook daadwerkelijk benut. Zo werken we met zijn allen aan een soepel verloop van het zorgproces.
Wie?
Met de patiënt en naasten wordt een persoonlijk en dynamisch team van zorgprofessionals gevormd dat op ieder moment beschikbaar is. Duidelijk is wie de hoofdbehandelaar en wie de centrale zorgprofessional is. Verder zijn gespecialiseerde teams palliatieve zorg beschikbaar voor ondersteuning van de betrokken zorgprofessionals. Waar nodig worden vrijwilligers ingezet.
Hoe?
De benadering van de patiënt en zijn zorgvragen vraagt in deze fase om kennis en betrokkenheid vanuit meerdere disciplines. Samen vormen deze professionals een zogenoemd ‘interdisciplinair werkend team’. Dit team werkt op basis van het individueel zorgplan van de patiënt. Elke patiënt heeft een centrale zorgprofessional die optreedt als verbindende schakel.
Instrumenten en methodieken
Meetinstrumenten
- Lastmeter
- Utrechts Symptoom Dagboek (USD)
- GFI: Groningen Frality Indicator
- SPICT: Supportive Care Indicators Tool
Methodieken
Overige hulpmiddelen
- Gespecialiseerde teams palliatieve zorg Individueel Zorgplan (IZP)
- Gezamelijk besluitvorming
- Proactieve zorgplanning (Advance Care Planning - ACP)
- Palliaweb
- KNMG Webdossier Spreken over het levenseinde
- Leidraad voor het proces en uniform vastleggen van proactieve zorgplanning
- Digitaal invulformulier vastleggen afspraken proactieve zorgplanning
- Gesprekswijzer bij dementie of vergeetachtigheid
- Gesprekshulp voor de late fase van de ziekte van Parkinson
- Folder: ziek word je niet alleen
- Aandacht voor mantelzorgers