Advance Care Planning in de eerste lijn voor de kwetsbare oudere patiënt en diens naasten

Achtergrond: 

Wanneer zorgverleners op de hoogte zijn van voorkeuren voor zorg rond het levenseinde van oudere patiënten, kunnen ze naar deze kennis handelen. Advance Care Planning (ACP, ook wel proactieve zorgplanning of vroegtijdige zorgplanning genoemd) is een hulpmiddel om te zorgen dat zorg aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten. Dit project bouwt voort op ervaringen met ACP in West Friesland waar verpleegkundigen en eerstverantwoordelijk verzorgenden van woonzorgcentra een eerste gesprek hebben met de bewoner (als opmaat voor ACP met de huisarts).

Voortgang van het project: 

Dit project is inmiddels afgerond. 

Producten:

In dit project zijn de volgende materialen ontwikkeld:

• Handreiking deel 1: werkbeschrijvingen en hulpmiddelen
• Handreiking deel 2: toelichting bij de werkbeschrijvingen en hulpmiddelen
• Behandelwensenformulier
• brief voor patiënten (zie ook de herziene brief van Glaudemans & Torensma hieronder)
• Voorbereidende vragen voor patiënten (zie ook de herziene brief van Glaudemans & Torensma hieronder)
• Poster voor de wachtkamer, versie 1 en versie 2 (zie ook de herziene poster van Glaudemans & Torensma hieronder)
• Factsheet ‘ACP en Diversiteit’ (auteurs: M. Torensma & J.L. Suurmond)
• Mogelijke aanknopingspunten bij onderwijs over ACP

Wilt u meer weten over mogelijkheden van ondersteuning bij implementatie van deze handreiking, neem dan contact op met een adviseur ouderen van de ROS in uw regio.

Jolien Glaudemans (huisarts en promovendus) en Marieke Torensma (promovendus) hebben de ontwikkelde training en een aantal hulpmiddelen geevalueerd middels interviews. Hier leest u hun verslag. Zij hebben daarnaast op basis van de interviews de poster en de brief die aan ouderen en naasten (die kan worden meegegeven ter voorbereiding op het ACP gesprek) aangepast. 

Video:

Sinds het najaar van 2021 zijn twee video's beschikbaar op Palliaweb waarin huisartsen en praktijkondersteuners vertellen over hun ervaringen met ACP. Deze video's zijn opgenomen in Amsterdam (12 minuten, een huisarts aan het woord) en Loosdrecht (17 minuten, huisartsen en POH's aan het woord). Je kunt deze video's gebruiken als je zelf ACP wilt implementeren of als je onderwijs geeft over ACP. Ze zijn onderdeel van een informatiepagina op Palliaweb waar diverse hulpmiddelen voor ACP in de eerste lijn overzichtelijk bij elkaar zijn geplaatst.

Onderstaande foto's zijn gemaakt tijdens de opnames.

Publicaties en presentaties:

• Advance care planning in Dutch primary care: a pre/post-implementation study. Annicka van der Plas, Jolien Glaudemans, Bregje Onwuteaka-Philipsen. BMJ Support Palliat Care, 2021. doi: 10.1136/bmjspcare-2020-002762. 
• The patient’s relationship with the General Practitioner before and after Advance Care Planning: pre/post-implementation study. Annicka G. M. van der Plas, Julia E. A. P. Schellekens, Jolien J. Glaudemans, Bregje D. Onwuteaka‑Philipsen. BMC Geriatrics, 2022. doi:10.1186/s12877-022-03256-4.
• Over een deel van de voormeting is een publicatie verschenen in het Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde.
• Bekijk hier een presentatie van twee minuten over de producten (opgenomen tijdens de kennismarkt van Propallia, 3 juni 2021)